Invloed van digitalisering op mobiliteit

Anne Durand, onderzoeker bij het KiM, is begin april gestart met haar promotieonderzoek naar mogelijke problemen met het niet-private vervoer door geen of beperkte toegang tot digitale hulpmiddelen of lage digitale vaardigheid. Het uiteindelijke doel is om de bijdrage van deze digitale uitsluiting aan mobiliteitsarmoede vast te stellen.

Overal digitale toepassingen

In de afgelopen decennia hebben de toepassing en acceptatie van digitale technologieën een enorme vlucht genomen. "In de vervoerssector zie je dit terug in het gebruik van smartcards, websites voor routeplanning, real-time reisinformatietoepassingen en online ride-sourcing-platforms", zegt Anne. "Maar er zijn ook minder zichtbare kanten. Denk bijvoorbeeld aan de enorme hoeveelheid gegevens die de verschillende sensoren en aangesloten apparaten verzamelen."
 

Sociale effecten

Gebruik van nieuwe, digitale technologieën kan een positief sociaal effect hebben. "We weten al dat het de autonomie van mensen met een handicap in het openbaar vervoer of in privéauto’s kan vergroten", legt Anne uit. "En dat deze technologieën een bijdrage leveren aan het optimaliseren van busroutes om beter tegemoet te komen aan de mobiliteitsbehoeften van plattelandsgemeenschappen."

Keerzijde van 'going digital' is dat niet iedereen het transformatietempo kan bijhouden, vooral wanneer digitalisering gepaard gaat met bezuinigingen of veranderingen in de fysieke infrastructuur en diensten. Anne licht toe: "Toegang krijgen tot real-time reisinformatie over het openbaar vervoer gaat vaak aanzienlijk sneller met een apparaat dat verbonden is met internet, maar het bezit van bijvoorbeeld een smartphone is niet voor iedereen weggelegd. En weten hoe ermee om te gaan, kan ook een barrière zijn. Ondertussen zijn de dienstregelingen op papier verdwenen."

Gemiste kansen?

"Laten we in een tijdperk waarin het vervoerssysteem steeds meer gebruik maakt van digitale technologieën, sommige mensen achter?", vervolgt Anne. "Zo ja, welke mensen zijn dat dan? Terwijl reizen zonder dergelijke technologieën nog steeds denkbaar is, kan het gebrek aan digitale kennis en hulpmiddelen zich vertalen in gemiste kansen. Omdat sociale inclusie een van de belangrijkste aspecten is van het mobiliteitsbeleid in Nederland, is dit onderwerp bijzonder relevant om te onderzoeken."

In haar onderzoek richt Anne zich op niet-private vormen van vervoer, van openbaar vervoer tot speciale vervoersdiensten en gedeelde mobiliteitsmodi. Haar promotor is Serge Hoogendoorn, KiM-fellow  en hoogleraar bij de afdeling Transport en Planning van de faculteit Civiele Techniek en Geowetenschappen van de TU Delft. Niels van Oort, codirecteur van het Smart Public Transport Lab is Anne's dagelijkse begeleider. Haar begeleiders bij het KiM zijn Sascha Hoogendoorn-Lanser en Toon Zijlstra .