Meer zicht op Mobility-as-a-Service (MaaS)

Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) onderzocht de mogelijke gevolgen van Mobility-as-a-Service (MaaS) op reisvoorkeuren en reisgedrag van Nederlanders. De resultaten zijn vervat in de samenvattende KiM-brochure ‘Meer zicht op MaaS', een uitgebreide (inter)nationale literatuurstudie en verslagen van gesprekken met focusgroepen en. Daaruit wordt helder dat MaaS in principe voldoende toegevoegde waarde biedt om bepaalde groepen reizigers aan zich te binden, maar dat het onzeker is of MaaS tot gedragsverandering leidt in de dagelijkse praktijk.

De wereld van MaaS

De brochure ‘Meer zicht op MaaS’ geeft zicht op de gedragseffecten van Mobility-as-a-service. Het geeft onder meer antwoord op de vragen wat MaaS is en waar het speelt, wat de randvoorwaaden voor MaaS zijn en welke meerwaarden het biedt. Ook geeft de brochure een vooruitblik op het (lopende) vervolgonderzoek waarin het KiM een kwantitatieve inschatting maakt van de potentie die MaaS heeft voor verschillende bevolkingsgroepen.

Toegevoegde waarde MaaS, maar gedragsverandering onzeker

Het is aannemelijk dat vooral jongvolwassenen in grote steden de ‘early adopters’ van MaaS zullen zijn. MaaS zal aanvankelijk vooral worden gebruikt voor incidentele verplaatsingen in de vrije tijd. Het is vooralsnog onzeker of MaaS in de dagelijkse praktijk ook daadwerkelijk tot gedragsverandering zal leiden en in welke mate. Biedt het bijvoorbeeld een alternatief voor privé-autogebruik?

Veel lijkt af te hangen van de manier waarop MaaS wordt vormgegeven, het precieze aanbod, de randvoorwaarden waaraan is voldaan en de toegevoegde waarde ten opzichte van huidige vervoersmogelijkheden.

Autonomie en flexibiliteit bepalend voor succes MaaS

Nu is het in ieder geval onwaarschijnlijk dat MaaS binnen enkele jaren tot forse verschuivingen in de dagelijkse mobiliteit zal leiden en tot een vermindering van bezit en gebruik van de privéauto.

Het succes van MaaS hangt samen met de autonomie en flexibiliteit die het kan bieden. Het moet ook betrouwbaar en idealiter altijd en overal beschikbaar zijn. MaaS moet ook toegevoegde waarde bieden ten opzichte van de bestaande situatie. Vier toegevoegde waarden (vier c’s) lijken hierbij van belang:

  • het bieden van kostenvoordelen (costs);
  • meer gemak (convenience);
  • meer keuzevrijheid (choice freedom);
  • maatwerk (customisation).

Vervolgonderzoek

Het onderzoek is onderdeel van een uitgebreid, langer lopend KiM-onderzoeksprogramma naar MaaS, in opdracht van het directoraat-generaal Mobiliteit van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat.

Het vervolgonderzoek gaat inzicht geven in de effecten van MaaS op voorkeuren en gedrag van verschillende bevolkingsgroepen. Deze resultaten worden in de eerste maanden van 2019 verwacht.