Maatschappelijk belang van spoorgoederenvervoer
Het spoorgoederenvervoer in Nederland is vooral belangrijk voor het internationale goederenvervoer, voor de positie van onze zeehavens en als vestigingsplaatsfactor. Een verschuiving van het goederenvervoer naar het spoor is gunstig voor klimaat en milieu en helpt de files op de weg te verminderen, maar voor de leefomgeving kan het effect negatief zijn.
Download 'Brochure - Maatschappelijk belang van spoorgoederenvervoer'
Download 'Achtergrondrapport - Maatschappelijk belang van spoorgoederenvervoer'
In de studie 'Maatschappelijk belang van spoorgoederenvervoer' constateert het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) dat het spoorgoederenvervoer weliswaar belangrijk is voor de economie, maar dat het beeld over het economisch functioneren van de spoorgoederensector wisselt en incompleet is. De toename van het aantal spoorvervoerders laat de commerciële belangstelling voor het spoorgoederenvervoer zien. Tegelijkertijd is de markt sterk geconcentreerd, waarbij 1 spoorvervoerder – DB Cargo Nederland – een aanzienlijk marktaandeel heeft. De omzet van het spoorgoederenvervoer is de laatste jaren niet gestegen. Over de winst en werkgelegenheid van de sector is geen openbare informatie beschikbaar.
Effecten
Het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) werkt aan een toekomstbeeld voor het spoorgoederenvervoer. Hierin staat een verschuiving van weg naar spoor centraal. Een verschuiving van het goederenvervoer naar het spoor heeft allerlei maatschappelijke effecten. De KiM-studie verwacht hier de volgende effecten van:
- Een vermindering van zowel de congestiekosten op de weg als de infrastructuurkosten van wegen.
- Het totale goederenvervoer wordt goedkoper.
- Een vermindering van de klimaat- en milieuschade door goederenvervoer.
- Een grotere veiligheid van het totale goederenvervoer.
- Meer conflicterende belangen met de woningbouw en stedelijke verdichting en een groter gevoel van onveiligheid bij mensen die langs het spoor wonen.
- Meer mensen die ernstig gehinderd worden door trillingen door het goederenvervoer. De maatschappelijke kosten van trillinghinder zijn vooralsnog onbekend. Hierbij is het belangrijk te weten waar de extra treinen rijden.
De omvang van deze effecten kan in de toekomst veranderen door regelgeving en technologische ontwikkelingen. Binnenvaart en wegvervoer kunnen hierdoor schoner worden waardoor het spoorgoederenvervoer zijn huidige voordeel bij de externe milieu- en klimaatkosten verliest. Daar staan wel extra bedrijfseconomische kosten voor wegvervoer en binnenvaart tegenover.