Effecten van verandering in reistijd en daaraan gerelateerde kwaliteitsaspecten in het openbaar vervoer

Reizigers met het openbaar vervoer blijken over hetalgemeen sterk op veranderingen in reistijd te reageren. Als de reistijd van deur-tot-deur met 10 procent afneemt, neemt het aantal ov-verplaatsingen met 6 tot 9 procent en het aantal afgelegde kilometers met 10 tot 16 procent toe. Deze zogeheten reistijdelasticiteiten zijn advieswaarden voor Nederland, gebaseerd op de internationale literatuur. Daarbij is de wisselwerking tussen auto- enov-reizigers op nationale schaal bescheiden. Deze treedt alleen op in specifieke situaties en onder specifieke groepen reizigers.

Dit zijn de belangrijkste uitkomsten van twee verkenningen die het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) heeft laten uitvoeren naar(inter)nationale inzichten in gevoeligheden van ov-reizigers voor reistijd en daaraan gerelateerde kwaliteitsaspecten en naar de uitwisseling tussen auto en ov-reizigers. De resultaten van beide verkenningen zijn vertaald naar de Nederlandse context en samengevat in bijgaande notitie.

De uitkomsten van beide verkenningen verschillen sterk al naar gelang het reismotief, de periode van de dag of de reisafstand. Op basis van de opgedane inzichten kunnen specifieke situaties worden geïdentificeerd waarin verbetering van het ov-aanbod kansrijk is. Echter, algemene toepasbaarheid in Nederland is vanwege het ontbreken van recente wetenschappelijke evaluaties van veranderingen in het ov-aanbod vooralsnog niet mogelijk. Dat geldt ook voor toepassing in de Nederlandse nationale en regionale verkeers- en vervoersmodellen zoals LMS, De Kast en NRM.