Waarderingsgetallen Verkeersveiligheid

Het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) was in 2020 en 2021 betrokken bij het internationale samenwerkingsproject VALOR (VALue Of Road safety). Wetenschappers uit vier Europese landen hebben binnen VALOR gewerkt aan een methodologie om de VSL (Value of a Statistical Life) en de VSSI (Value of a Statistical Serious Injury) te schatten. De VSL en VSSI zijn belangrijke waarderingsgetallen in de verkeersveiligheid.

VALue Of Road safety

In september 2021 is het onderzoek Monetary valuation of the prevention of road fatalities and serious road injuries afgerond. Het rapport bevat de resultaten van het internationale samenwerkingsproject VALOR (VALue Of Road safety). De onderzoeksvraag van VALOR luidde: 'Wat is de monetaire waardering van het voorkómen van verkeersdoden en ernstig verkeersgewonden?' Binnen het consortium is gewerkt aan een gemeenschappelijke methodologie om de VSL (Value of a Statistical Life) en de VSSI (Value of a Statistical Serious Injury) te schatten. Dit zijn in de verkeersveiligheid waarderingen (willingness to pay) voor een afname van het risico op overlijden in het verkeer (VSL) en voor een afname van het risico op een ernstig verkeersongeval (VSSI).


VALOR is uitgevoerd door een consortium van kennisinstellingen uit België (VIAS), Duitsland (BASt), Frankrijk (Université Gustave Eiffel) en Nederland (SWOV, W2economics en het KiM). Het KiM was in het project opdrachtgever namens het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW). Daarnaast heeft zij geadviseerd bij het samenstellen van de vragenlijst en de bespreking van de analyse. SWOV en W2economics hadden een inhoudelijke rol en brachten landspecifieke en wetenschappelijke kennis rond verkeersveiligheid en modelvorming in.
 

Waarderingsgetallen voor maatschappelijke kosten van verkeersveiligheid en MKBA

De VSL en VSSI hebben twee gebruiksdoelen. Ten eerste worden zij gebruikt voor de berekening van de maatschappelijke kosten van verkeersongevallen in een bepaalde tijdsperiode. De VSL en VSSI vormen de basis voor de berekening van de immateriële schade van verkeersongevallen. De immateriële kosten van verkeersongevallen zijn kosten in de vorm van leed, pijn, verdriet en verlies aan kwaliteit van leven en levensvreugde bij slachtoffers en hun naasten. 

Ten tweede vormen de VSL en VSSI de basis voor de kengetallen voor verkeersveiligheid. De kengetallen worden gebruikt in maatschappelijke kosten-batenanalyses (MKBA's) van verkeersveiligheidsmaatregelen of infrastructuurprojecten met verkeersveiligheidseffecten.
 

Hogere schattingen

VALOR paste een stated preference-methode toe op basis van enquêteonderzoek. Respondenten in de vier deelnemende landen kregen hypothetische routekeuzes voorgelegd die verschilden in reiskosten, tijd en ongevallenrisico. De enquête is uitgevoerd in oktober en november 2020. 

Voor Nederland is een VSL van 6,3 miljoen € per slachtoffer geschat en een VSSI van 1,0 miljoen €. De schattingen voor Nederland zijn ongeveer drie keer hoger dan de huidige officiële waarde van de VSL (2,8 M€, prijspeil 2018) en de VSSI (0,3 M€, prijspeil 2018). Voor elk deelnemend land zijn de VALOR-schattingen hoger dan de geldende waarden waarmee de omvang van verkeersveiligheidseffecten, uitgedrukt in geldeenheden, in absolute zin maar ook relatief ten opzichte van andere effecten fors is toegenomen. De onderlinge verschillen tussen de vier landen zijn, in vergelijking met deze toename gering. Het rapport legt uit waarom deze nieuwe waarderingskengetallen plausibel zijn.