Van de lucht naar het spoor
De internationale (hogesnelheids)trein kan in 2030 tussen de 12.000 en 25.000 vluchten van en naar Schiphol vervangen. Ten opzichte van het huidige ‘plafond’ van 500.000 vluchten op Schiphol komt dit neer op een reductie van 2,5 tot 5,0 procent.
Dit concludeert het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) in het onderzoek ‘Substitutiemogelijkheden van luchtvaart naar spoor’ dat voor het ministerie van IenW is uitgevoerd. Het onderzoek focust op de verbetermogelijkheden op het spoor en gaat niet over mogelijke maatregelen binnen de luchtvaart
Overige conclusies uit het onderzoek zijn:
- In het ‘minimale’ scenario kunnen in 2030 ongeveer 1,9 miljoen vliegreizen (12.000 vluchten) door de trein worden vervangen. Dan gaan we uit van reistijdverkortingen op het spoor die tot 2030 redelijkerwijs zijn te realiseren en van een toename van het aantal dagelijkse reismogelijkheden.
- Ongeveer 37 procent van alle vliegreizen naar en van de onderzochte bestemmingen betreft transfervervoer. Deze passagiers stappen op de luchthaven over van bijvoorbeeld een intercontinentale vlucht naar een vlucht binnen Europa. Substitutie van dit deel van een gecombineerde vliegreis naar het spoor wordt nu meestal belemmerd door allerlei ongemakken als het ontbreken van internationale treinverbindingen met de luchthaven. Ook is er geen geïntegreerde bagage-afhandeling en zijn er vaak aparte tickets nodig voor vliegtuig en trein.
- In het ‘maximale’ scenario kan de substitutie naar het spoor toenemen tot 3,7 miljoen reizen (25.000 vluchten) per jaar, wanneer de ongemakken voor reizigers in het transfervervoer zijn opgeheven. Bovendien gaat in dit scenario de prijs van het treinkaartje 20% naar beneden dankzij een grotere efficiëntie van het internationale spoorvervoer.
- Bij reisafstanden tot maximaal 800 kilometer blijkt de trein nog met het vliegtuig te kunnen concurreren. Daarboven is het reistijdverschil te groot, ook als voortransport en natransport en wachttijden op de luchthaven worden meegerekend.
- Van de belangrijkste bestemmingen binnen deze straal trekken de Londense luchthavens samen veruit de meeste vliegpassagiers: in 2030 ongeveer 6,3 miljoen. Dat is vier tot zes maal meer dan andere belangrijke bestemmingen als Parijs, Kopenhagen, München, Berlijn en Frankfurt.