Verfijndere methodiek verklaart toename treingebruik beter

In het Mobiliteitsbeeld 2017 presenteerde het KiM een verklaring voor de toename van 24% van het aantal reizigerskilometers per trein van 2005-2016. Deze verklaring is gebaseerd is op een meer diepgaande methodiek dan in de Mobiliteitsbeelden in voorgaande jaren. Een groter deel van de groei is te verklaren door netwerkuitbreiding, vaker rijdende treinen en betere aansluitingen. De publicatie ‘Verklaring van de ontwikkeling van het ov-gebruik in Nederland over 2005-2016’ geeft hierover uitleg.

Toename ov-gebruik beter verklaren

In het Mobiliteitsbeeld presenteert het KiM de ontwikkeling van het gebruik van openbaar vervoer in Nederland in de afgelopen tien jaar. De daarvoor toegepaste methodiek kon voor een steeds groter deel de toename van het treingebruik niet goed verklaren. Daarom ontwikkelde het KiM een meer diepgaande methodiek, op basis van het Landelijk Model Systeem (LMS) van Rijkswaterstaat (WVL). Deze methodiek is ook te gebruiken voor de verklaring van de verschillende beïnvloedende factoren op het gebruik van bus, tram en metro.

Verfijndere methodiek verklaart toename treingebruik 4% beter

Het Mobiliteitsbeeld 2017 bevat de volgens de nieuwe methodiek berekende resultaten van de toename van treingebruik. Het aantal reizigerskilometers per trein bedroeg in 2016 18,9 miljard. Dit is een toename van 24 procent ten opzichte van 2005 (15,2 miljard), die met het LMS beter wordt verklaard dan met de eerder toegepaste methode met elasticiteiten. De methodiek LMS is verfijnder omdat deze niet rekent met landelijke gemiddelden maar ermee rekening houdt waar de ontwikkeling van factoren (bijvoorbeeld inwoners, arbeidsplaatsen, treinaanbod) meer precies plaatsvond.

Van de groei van 24 procent blijft met het LMS 8 procent onverklaard tegen 12 procent met de eerder gebruikte methode. De publicatie ‘Verklaring van de ontwikkeling van het ov-gebruik in Nederland over 2005-2016’ geeft daarover meer uitleg en een onderbouwing van de gevolgde methodiek.

Belangrijkste oorzaken groei treingebruik: sociale factoren en beter aanbod

De toename van het treingebruik van 24% van 2005 tot 2016 blijkt voor een groot deel (10%) het gevolg van de toename van de bevolking, gebruik van de ov-studentenkaart, banen en inkomen. Ook de verbeteringen van de kwaliteit van het product droegen 10% bij (treinfrequenties, netwerkuitbreiding, aansluitingen tussen treinen). De reële tariefstijging van 11% dempte de groei van treinkilometers met circa 5%. De brandstofprijzen en congestie hadden nauwelijks effect op het treingebruik.