MaaS heeft toegevoegde waarde, maar gedragsverandering is onzeker

In principe biedt Mobility-as-a-Service (MaaS) voldoende toegevoegde waarde om bepaalde groepen reizigers aan zich te binden, maar het is onzeker of MaaS in de dagelijkse praktijk leidt tot gedragsverandering. Dat is de hoofdconclusie van de brochure ‘Meer zicht op MaaS' van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM).

Brochure, literatuurstudie en focusgroepen

De brochure vat de eerste resultaten samen van het KiM onderzoek naar de vraag: ‘Welke gevolgen kan Mobility-as-a-Service hebben op de reisvoorkeuren en het reisgedrag van Nederlanders?’. De antwoorden zijn gebaseerd op uitgebreid (inter)nationaal literatuuronderzoek door het KiM en gesprekken met diverse focusgroepen: bewoners van een grote en middelgrote stad en van het platteland.

Toegevoegde waarde, maar gedragsverandering onzeker

Het is aannemelijk dat vooral jongvolwassenen in grote steden de ‘early adopters’ van MaaS zullen zijn. MaaS zal aanvankelijk vooral worden gebruikt voor incidentele verplaatsingen in de vrije tijd. Het is vooralsnog onzeker of MaaS in de dagelijkse praktijk ook daadwerkelijk tot gedragsverandering zal leiden en in welke mate.

Veel lijkt af te hangen van de manier waarop MaaS wordt vormgegeven, het precieze aanbod, de randvoorwaarden waaraan is voldaan en de toegevoegde waarde ten opzichte van huidige vervoersmogelijkheden.

Autonomie en flexibiliteit bepalend voor succes MaaS

Het is onwaarschijnlijk dat MaaS binnen enkele jaren tot forse verschuivingen in de dagelijkse mobiliteit zal leiden en tot een vermindering van bezit en gebruik van de privéauto.

Wil MaaS een succes worden dan moet het in ieder geval autonomie en flexibiliteit bieden, betrouwbaar zijn en idealiter altijd en overal beschikbaar zijn. MaaS moet ook toegevoegde waarde bieden ten opzichte van de bestaande situatie. Vier toegevoegde waarden (vier c’s) lijken hierbij van belang:

  • het bieden van kostenvoordelen (costs);
  • meer gemak (convenience);
  • meer keuzevrijheid (choice freedom);
  • maatwerk (customisation).

Vervolgonderzoek naar voorkeuren en gedrag diverse groepen

Deze resultaten zijn onderdeel van een uitgebreid en langer lopend KiM-onderzoeksprogramma naar MaaS, in opdracht van het directoraat-generaal Mobiliteit van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Vervolgonderzoek zal inzicht geven in de effecten van MaaS op voorkeuren en gedrag van verschillende bevolkingsgroepen. Deze onderzoeksresultaten worden verwacht in 2019.