Laten we voortaan de waarde achter 'de cijfers' benoemen
Weblog
Bolsonaro gelooft cijfers ontbossing Amazone niet. En: Cijfers Aston Martin bevestigen malaise. En: Cijfers wijzen op belang verantwoorde verslavingszorg. Het zijn een paar koppen in de media van de laatste tijd. Wat nu precies wordt bedoeld met 'cijfers' moet de lezer maar raden. Maar iedereen lijkt het normaal te vinden dat de informatie wordt ondergebracht in dat ene woord: cijfers. Terwijl er ook had kunnen staan: Bolsonaro gelooft niet dat Brazilië jaar na jaar méér bos kapt. En: Aston Martin verkocht vorig jaar maar dertig auto's. Waarom schrijft men dát niet?
Doodnormaal
We gaan in onze taal met cijfers en met letters zeer verschillend om. Iedereen vindt het doodnormaal om gegevens, aantallen en resultaten van berekeningen af te doen met 'de cijfers', maar als het over letters gaat doen we dat anders.
Letters worden woorden, zinnen, regeerakkoorden, gedichten, boeken. En we noemen ze ook altijd akkoorden, gedichten, boeken. Nooit 'letters', dat zou idioot zijn: 'De nieuwe letters van Peter Buwalda zijn uitgekomen ... ' Letters zijn zelf niet interessant, behalve rond 5 december. Letters zijn de bouwstenen van de boodschap, zoals een straat bestaat uit klinkers. Maar cijfers nemen vaak de plaats in van de waarden waarvoor ze staan.
In het midden laten
Het zijn niet alleen de koppenmakers van kranten bij wie de werkelijke waarden achter cijfers schuilgaan. Je ziet het ook bij wetenschappers. In statistische publicaties en rapporten van overheden en onderzoekers lezen we: 'De cijfers in deze tabel zijn verkregen door…' Het klopt natuurlijk wel, maar zo laat men de waarde van die cijfers weer in het midden. Letters, maar ook cijfers zijn de klinkers van onze bevindingen. Die verdienen het om in beduidende woorden en waarden te worden gezien en gehoord.
'Nieuwe klimaatcijfers'
Wanneer mensen de cijfers oppervlakkig tot zich nemen, komt de inhoud dan wel over? Voel je nattigheid bij 'nieuwe klimaatcijfers'? Ga je ernaar handelen? Als ik lees: 'Er zijn nieuwe klimaatcijfers', dan voel en zie ik niets. Lees ik: 'De zeespiegel stijgt de komende eeuwen met enkele meters', dan zie ik oceanen voor me. Ik vraag me dan af: kan ik iets doen? Blijft het bij twee meter? In tweehonderd jaar kunnen we heel wat dijken, dammen en duinen bijbouwen en ophogen. Maar zeven meter? Vijftig meter? Zou het al tot iedereen zijn doorgedrongen dat het die kant op kan gaan? Of zien we alleen maar cijfers?
Laten we ophouden om alle uitkomsten van berekeningen of tellingen achter 'de cijfers' te verbergen. Laten we voortaan de werkelijke waarden gaan benoemen.