Meer instroom van compacte elektrische auto's nodig

Het aandeel elektrische auto's in het Nederlandse personenwagenpark is eind 2022 toegenomen tot 3,7%. De occasionverkoop groeit mee, maar het aanbod hierin is nog zeer beperkt. Uit onderzoek van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) blijkt dat de kopers van fossiele brandstofoccasions een voorkeur hebben voor compacte, middensegment auto's. Die zijn nog weinig voorhanden als elektrische occasion. Volgens het KiM kan de overheid de groei van het aantal gebruikte elektrische auto's ofwel BEV’s (batterij elektrische voertuigen) in het wagenpark op de middellange termijn gericht faciliteren, onder meer via de huidige nieuwmarkt.

Het totale elektrische wagenpark nam de afgelopen 3 jaar toe met 70.000 auto's per jaar, zo blijkt uit het KiM-onderzoek. Een versnelling van die groei is nodig om de CO2-uitstoot fors te verlagen, zoals als streven in het coalitieakkoord staat. De totale jaarlijkse instroom van het elektrische wagenpark moet toenemen tot ongeveer 450.000 auto's per jaar om het huidige wagenpark in 20 jaar geheel te vervangen.

De tweedehandsmarkt is afhankelijk van het aantal elektrische auto's in het wagenpark, en dat wagenpark bestaat nu uit 328.000 exemplaren. Omdat er de laatste jaren nog relatief weinig nieuwe elektrische auto's verkocht zijn, komen er nu nog weinig elektrische auto's beschikbaar als occasion. Dat is compleet anders bij fossiele brandstofauto's. Wel zien we dat elektrische auto's gemiddeld eerder doorstromen als occasion dan nieuwe brandstofauto's. Het hele elektrische wagenpark is nog jong, de gemiddelde leeftijd van een elektrische occasion is 4 jaar.

Groei elektrisch wagenpark faciliteren

De onderzoekers zien momenteel geen belemmeringen in de doorstroom naar de tweedehandsmarkt van elektrische auto's. Met meer instroom van meer compacte modellen en een toename in de nieuwmarkt verwachten zij dat ook het aanbod op de tweedehandsmarkt op den duur zal toenemen.

Uit het KiM-onderzoek volgen 2 aspecten die van belang zijn om de groei van het elektrische autopark, en daarmee ook de tweedehandsmarkt, gericht te faciliteren:

  • Meer instroom van compactere segmenten
  • Toename in de nieuwmarkt versterken

Meer instroom van compactere segmenten

De huidige kopers van fossiele brandstofoccasions hebben een voorkeur voor auto's uit het klein-middensegment (B en C). Die zijn ook voldoende voorhanden, omdat ze in voldoende mate nieuw gekocht werden in het verleden. Dergelijke auto's zijn nog weinig voorhanden als elektrische occasion. Een grote groep potentiële kopers wordt nu dus niet bediend, omdat de gewenste goedkopere, oudere BEV-occasions nog niet beschikbaar zijn. 

Daarom is het zinvol om de compactere en middensegmenten voor BEV-nieuwverkoop aantrekkelijker te blijven maken, zoals met subsidies. Ook kan de import van gebruikte auto's uit deze segmenten hier mogelijk meer balans brengen. Dit gaat dan wel ten koste van de tweedehandsmarkt in het buitenland, omdat er niet méér elektrische auto's op de wereldmarkt komen. Daarnaast passen sommige kopers hun segmentkeuze aan om aan te sluiten bij het aanbod aan elektrische auto's. 

Toename in nieuwmarkt versterken

Het stimuleren van de toename van nieuwe elektrische auto's in het wagenpark helpt om voldoende aanbod op de tweedehandsmarkt te creëren. De gevolgen van de COVID-19-pandemie en de oorlog in Oekraïne beïnvloeden op de korte termijn weliswaar het aanbod, maar op de langere termijn kan het aanbod van elektrische auto's weer toenemen. 

De potentiële kopers van nieuwe en tweedehandse elektrische auto's lijken voorlopig nog op elkaar. Wanneer voor hen de drempels voor elektrisch rijden lager worden, kan het BEV-wagenpark sneller toenemen.