Het wegverkeer en het aantal vliegtuigpassagiers zijn het afgelopen jaar gegroeid. Ook het gebruik van de elektrische fiets vertoont een stijgende trend. Deze groei zet naar verwachting ook de komende jaren door. Dit blijkt uit het Mobiliteitsbeeld 2025 van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM). Voor het openbaar vervoer is de groei minder zeker. Het goederenvervoer krimpt de komende jaren, zo verwacht het KiM.
Beeld: © ANP
In het Mobiliteitsbeeld 2025 gaat het KiM in op de ontwikkeling van personenmobiliteit en goederenvervoer in de afgelopen 10 jaar. Het KiM raamt ook de mogelijke ontwikkeling van verschillende vervoerwijzen in de komende 5 jaar aan de hand van 3 scenario's: een minder-, basis-, en meer-scenario. Onder andere demografische en economische ontwikkelingen bepalen de verschillen tussen de scenario's, en ook onzekerheden zoals in de ov-dienstregeling. Daarnaast besteedt het Kennisinstituut in het Mobiliteitsbeeld aandacht aan de ontwikkelingen in bereikbaarheid, verkeersveiligheid en effecten van mobiliteit op de leefomgeving.
Ov, fiets en lopen
De afgelegde afstand met de trein nam in 2024 toe ten opzichte van 2023. Voor bus, tram en metro was er een toename van +8% in die periode. Het is onzeker of die groei doorzet op de middellange termijn. De toekomstraming voor 2030 laat voor de trein een groei van +6% in het basis-scenario zien ten opzichte van 2024. In het meer-scenario kan dit hoger uitpakken (+12,5%), terwijl het minder-scenario krimp verwacht (-0,5%). Voor bus, tram en metro wordt in 2 van de 3 scenario's een krimp verwacht (-1,5% in het basis-scenario, -8,5% in het minder-scenario, en +11,5% in het meer-scenario). De geplande bezuiniging op de Brede Doeluitkering (BDU), die momenteel is uitgesteld maar nog niet van tafel is, speelt daarin een rol.
Voor lopen en fietsen ontbreken gegevens voor het jaar 2024. Wel zien we over de jaren heen een duidelijke stijging van het aandeel e-fiets. Het KiM voorziet dat het fietsgebruik verder toeneemt in de periode 2023-2030 (+8%). Dat komt door een verwachte groei van het gebruik van de e-fiets (+40%), terwijl het gebruik van de normale fiets naar verwachting juist gaat afnemen (-11%).
Wegverkeer
De afgelegde afstand van al het gemotoriseerde wegverkeer in Nederland nam in 2024 toe tot 137,5 miljard voertuigkilometers (+2,5%). Dat is voor het eerst hoger dan het niveau van voor de COVID-pandemie. Personenauto's zijn verantwoordelijk voor het overgrote deel van die afgelegde afstand, de rest is vrachtverkeer. Naar verwachting neemt zowel voor personen- als vrachtverkeer de afgelegde afstand toe in de periode 2024-2030 (+9% in het basis-scenario, +7% in het minder-scenario, en +11% in het meer-scenario).
Luchtvaart
In de luchtvaart nam het aantal vliegtuigpassagiers van, via of naar Nederlandse luchthavens toe van 71,3 miljoen in 2023 tot 76,2 miljoen in 2024 (+7%). In 2014 waren dat nog 60,9 miljoen passagiers. Het pre-COVID-niveau van 81,2 miljoen vliegtuigpassagiers in 2019 is vooralsnog niet bereikt. Naar verwachting wordt dat niveau wel overtroffen op de middellange termijn. De raming voor 2030 is dat er dan 91 miljoen vliegtuigpassagiers zijn, dit is +19% meer dan in 2024. Daarin zijn de capaciteitslimieten op de luchthavens meegenomen: de groei in het aantal passagiers na 2025 komt door een hogere bezettingsgraad per vlucht.
Goederenvervoer
De omvang van het goederenvervoer op Nederlands grondgebied (in tonkm) is in 2024 toegenomen ten opzichte van een jaar ervoor (+3,4%). Wegvervoer, dat het grootste deel van de goederen vervoert, nam in die periode toe met +4,0%. Ook binnenvaart (+1,6%) en buisleidingenvervoer (+8,1%) namen toe. Goederenvervoer via spoor nam juist af (-4,8%). Voor de periode 2024-2030 verwachten we een krimp van -5% van het goederenvervoer op Nederlands grondgebied. Dit komt door een afname van het vervoer van droge bulk (onder andere kolen en ertsen) en vloeibare bulk (onder andere aardolie(producten)). Naar verwachting neemt het vervoer van containers wel toe, maar per saldo is toch sprake van een daling. Voor het internationale vervoer wordt een krimp van -9% voorzien. Dat komt voor een belangrijk deel door een daling van de zeehavenoverslag, waarvan de raming onzeker is door onder meer de onrust in de internationale handel.
Bereikbaarheid, verkeersveiligheid en emissies
Banen werden gemiddeld gezien beter bereikbaar in de periode 2018-2024, terwijl de bereikbaarheid van onderwijsinstellingen in het MBO, HBO en WO en van ziekenhuizen juist licht afnam. Dat geldt voor de auto, het ov en de fiets. De verandering komt voor een groot deel door een verandering van het aantal banen, onderwijslocaties en ziekenhuizen.
In 2024 kwamen er 675 personen om door een verkeersongeval, 9 minder dan in 2023. Fietsers vormen met 246 verkeersdoden de grootste groep verkeersslachtoffers.
De broeikasgasemissies van het wegverkeer namen in 2024 ten opzichte van 2023 met 5% af. De totale luchtvervuilende emissies van stikstofoxiden en fijnstof (PM10) door mobiliteit waren gelijk gebleven.
In 2024 was er een sterke groei in plug-inhybride auto's (+42%) en volledig elektrische auto's (+28%) ten opzichte van 2023. Deze personenauto's met een stekker waren eind 2024 goed voor 10% van het wagenpark in Nederland.